Yenisu kasabası Karadeniz Bölgesinin iç kesimlerinde yer alan Tokat ilinin, Turhal ilçesine bağlı bir kasabadır. Yenisu Kasabası, dağların arasındaki nispeten düzlük bir alanda yer almaktadır.
Yenisu Kasabası, Tokat ilinin genel tarihsel süreci içerisinde gelişimini sürdürmüştür. Kuruluşunun M.Ö. 11. yy'a Pontus Krallığı dönemine dayandığı söylenmekle birlikte, bunu kanıtlayacak herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Kasabamızın bilinen tarihi, 1100 lere dayanmaktadır. Bu dönemde Karadenizken gelen Rum göçerlerin buraya yerleştiği belirtilmektedir. Yerleşimin kuzey doğusunda bu dönemden kaldığı sanılan bir kümbet bulunmaktadır. Halk bu bölgede bazı dönemlerde toplanıp, kutlamalar yapmaktadır. Halen eski karakterini koruyan yerleşimin eski adı "SERPİN"dir. 1966'da yoğun pelit bölgesinden yerleşime kaynak suyu getirilmesi üzerine, ismi değiştirilerek "YENİSU" adı verilmiştir. Yenisu kasabasında ilk yerleşim, şu anda Sağlık ocağı üzerinde bulunduğu tepenin kuzey batı eteklerinde oluşmuştur. Yükseltilerin arasında korunan bir mevki olan bu yerdeki köy dokusu yakın zamana kadar korunmuştur. Cumhuriyet sonrasında kuzeydeki daha düz alanlara doğru yayılma gözlenmiş, daha sonraki yıllarda aynı çekirdek etrafında yayılma gözlenmiştir.
Yerleşimde mahalle bölünmesi 1992'de gerçekleşmiştir.Bu tarihe kadar tek muhtarlık olan yerleşim daha sonra üç mahalleye dönüşmüştür (Atatürk mah. Cumhuriyet mah. İnönü mah.).
Geçimi tamamen tarım ve hayvancılığa dayanan Yenisu Kasabasında yer şekilleri itibariyle ekilebilir arazi azdır. Bu nedenle genç nüfus, inşaat sezonlarında, inşaatlarda çalışmak için çeşitli illere ve büyük ölçüde yurt dışına gitmektedir. Bu nedenle yerleşimde genç erkek nüfus azalmaktadır.
GEÇİM KAYNAKLARI
Kasabanın iklimi, coğrafi konumu ve topografik özellikleri yerleşmede tarım ve hayvancılığı ekonomik olarak ön plana çıkarmıştır. Yerleşmede genelde her aile ufak çapta da olsa hayvancılıkla uğraşmaktadır.
TARIM
Kasabamız genelinde tarım işlerinde buğday,arpa, fiğ,mercimek yetiştirilmekte olup yiyeceği anca karşılamaktadır.Kasabamız genelinde tarımda ticaret çok az miktarda olmaktadır.devletimizinde tarıma desteğiyle çiftçilerimiz anca ayakta kalmaktadır.
HAYVANCILIK
Kasabamızda küçük ve büyükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktadır. Özellikle yayla kültürünün yaygın olması hayvancılığın oldukça önemli bir yer edinmesini sağlamaktadır.
EKONOMİK YAPI
Yerleşmenin ana geçim kaynağının en büyük oranını, tarım ve hayvancılık yanında mevsimlik işçi olarak çalışmalar oluşturmaktadır. Kasabamızda tarımsal olarak daha çok; Buğday, arpa, mercimek yetiştirilmektedir. Kasabamızda tarımın yanında ekonomik olarak büyük ve küçük baş hayvancılık da yapılmaktadır.
NÜFUSU, YÜZ ÖLÇÜMÜ
Yenisu kasabasının nüfus gelişimi incelendiğinde Tokat genelinde toplam ve kırsal değerlere nazaran yüksek olduğu görülmektedir. 1994 verilerine göre nüfus 2735 kişi olarak tespit edilmiştir. 2000 yılında yapılan sayıma göre 2418 kişi tespit edilmiştir.
KÜLTÜREL YAPISI
Kasabamızın kültürü çok eskilere dayanmakta olup,bütün halkımız misavir perver ve kültürüne çok bağlıdır.
İÇME VE KULLANMA SUYU KAYNAKLARI
Kasabada 1994 yılına kadar bir kaç çeşme dışında herhangi bir içme suyu tesisi bulunmamaktaydı. 1994 yılında tamamlanan içme suyu şebekesinden tüm meskenlere su ulaştırılmıştır.
İKLİM
Kasabamızda, Karadeniz-İçanadolu geçiş iklim şartları hakim olup, yağışlar genellikle sonbahar ve ilkbaharda sürekli yağmur, kışın ise kar şeklinde görülmektedir.